 |
 |
 |
 |
Disolbagarritasunari buruzko esperimentua |
![]() |
Zuhaitzeko
puntua: Lurra Unibertsoan / Materia Unibertsoan / Substantzia
puruak eta nahasteak. Homogeneoa eta heterogeneoa.
|
![]() |
![]() |
![]() |
HELBURU KONTZEPTUALA |
Excel bidezko simulatzaile honek
zenbait substantziak uretan zenbateko disolbagarritasuna duten
jakiteko balio du, bai eta tenperatura disoluzio-prozesuan
zein garrantzitsua den jakiteko ere.
|
![]() |
HELBURU PEDAGOGIKOA |
“Disolbagarritasunaren eredua” izeneko simulatzaileari nahiz ikasgai
planeko jarduerei esker, materia substantzia purutan eta nahastetan
sailkatzen dela jakingo dute ikasleek, eta nahaste homogeneoak
edo disoluzioak eta nahaste heterogeneoak bereizten ikasiko
dute, gainera.
Baliabide hau zabaltzeko jarduera gisa erabil daiteke, ikasleek
uler dezaten disolbagarritasunak, propietate bereizgarria
izanik, substantzia puruak identifikatzeko balio duela.
|
![]() |
ALDERDI INTERESGARRIAK |
Baliabidea ikusi aurretik:
- Ikasleek termino hauek ongi ulertzea eta bereiztea:
- Substantzia disolbagarria eta disolbaezina.
- Solutua, disolbatzailea eta disoluzioa.
- Disoluzio kontzentratua, diluitua eta asea.
Baliabidea ikusi bitartean:
- Substantzia bakoitzak disolbagarritasun jakin bat duela
azaltzea, eta, beraz, disolbagarritasuna propietate bereizgarri
bat denez, substantzia puruak identifikatzeko balio digula
ulertaraztea.
- Disolbagarritasuna solutu motaren eta tenperaturaren araberakoa
izaten dela azpimarratzea. Komenigarria litzateke, bestalde,
ikasleei gertukoak izango zaizkien zenbait adibide praktiko
jartzea, tenperaturak disolbagarritasunean zer-nolako eragina
duen uler dezaten.
- Disolbagarritasuna 100 g disolbatzailetan disolbatutako
solutu gramotan adierazten dela azaltzea.
- Oro har, tenperatura zenbat eta handiagoa, disolbagarritasuna
ere orduan eta handiagoa izaten dela ohartaraztea.
- Gasek likidoetan duten disolbagarritasuna ere aldatu egiten
da, tenperaturaren arabera, baina solidoekin kontrakoa gertatzen
da: tenperaturak gora egin ahala, disolbagarritasuna txikitu
egiten da. Horren berri ere eman diezaiekezue ikasleei,
bitxikeria gisa.
|
![]() |
LAN EGITEKO MODUA |
Banaka, ikasleek materiaren zenbait
propietateren berri izan dezaten, esperimentu bidez. |
![]() |
ORIENTABIDEAK |
1. Simulatzailearen bidez lanean aritu ondoren, proposatu
ikasleei etxean esperimentu hau egiteko: gatza eta azukrea
hartu, eta beti ur kantitate berean, baina uraren tenperatura
aldatuta, zenbait gatz eta azukre kantitate disolbatu. Esperimentua
egin ondoren, ikasleek, banaka, gainerako guztiei azalduko
dizkiete nork bere ondorioak.
2. Proposatu ikasleei ikasgelan disolbagarritasunari buruz
landutako kontzeptuak agerian utziko dituzten zenbait kasu
praktiko ikertzeko:
-Edari karbonikoak zergatik disolbatzen dira hobeto presio
handiko ontzietan?
-Kutsadura termiko batengatik-edo uraren tenperatura handituko
balitzaie, zer gertatuko litzaieke ibaietako arrainei?
-Disoluzio bat prestatzean, zergatik berotzen dugu ura?
-Ugaltzeko, izokinak igo egiten dira itsasotik ibai-burura.
Non izango dute arnasa hartzeko oxigeno gehiago, itsasoan
ala ibaiaren sorburuan?
|
|
![]() |
JARDUEREKIKO LOTURA |
- 1. eta 4. jardueren bidez (“Nahaste homogeneoak”
eta “Substantzia puruak eta nahasteak”), ikasleek
materiaren sailkapenari buruz dakitena indartuko dute, nahaste
motak eta substantzia puruak bereizita.
- 2. jardueraren bidez (“Disoluzioen ezaugarriak”),
disoluzioen ezaugarriekin eta osagaietan lotutako edukiak
indartuko dituzte.
- 3. jardueraren bidez (“Substantziak banantzea”),
nahasteen osagaiak banantzeko teknikei buruz dakitena zabaltzeko
aukera izango dute ikasleek.
|
|
 |
 |
 |
|