1. jarduera
Zer dira zenbaki hamartarrak?
Zenbaki hamartarren eta zatiki hamartarren arteko erlazioa aztertuko dugu. Zenbaki hamartarrak nola irakurtzen eta idazten diren ikasiko dugu.
Batzuetan, gauza kopuru bat anai-arreben edo zenbait lagunen artean banatu nahi dugunean, ezin dugu zati zehatzetan banatu. Zatiketa horien ondorio dira zenbaki hamartarrak.
Behatu irudiari eta pentsatu nola bana ditzakegun 9 galleta lau lagunen artean. 9 zati 4 hondarra 0 lortu arte egitean, 2,25 zenbakia lortuko dugu. Zenbaki hamartarra da, 2 eta 3 zenbakien artekoa, 2tik hurbilago dagoena.
Eguneroko bizitzako egoeretan pentsatzen baduzue, zenbaki gehienak hamartarrak direla ikusiko duzue. Adibidez, pentsatu litro bat erregaik zenbat balio duen: 1,064 €; edo kilo bat madariren prezioa: 1,79 €. Balio zehatza al da zuen altuera? Gogoratzen al duzue zenbat balio zuen zinemako sarrerak azken aldiz joan zinenean? Pentsatu horretaz eta nola irakurtzen diren.
Aurkezpen honetan, ikusiko dituzue gure eguneroko bizitzako zer beste egoeratan erabiltzen diren zenbaki hamartarrak: Zenbaki hamartarrak.
Zenbaki hamartarrak bi modutan irakur daitezke: zifren balioak irakurriz eta zenbakiaren bi zatiak irakurriz (zati osoa komaren ezkerretara, eta zati hamartarra eskuinetara):
Zati osoa |
Zati hamartarra |
|||||
| hamarrekoak | unitateak | hamarrenak | ehunenak | milarenak | ||
| 54,315 | 5 |
4 |
, |
3 |
1 |
5 |
Beraz, 54,315 zenbakia honela irakurtzen da:
Berrogeita hamalau unitate hirurehun eta hamabost milaren,edo,
Berrogeita hamalau koma hirurehun eta hamabost.Ohartu zenbaki hamartar baten amaieran zeroek ez dutela zenbaki horren balioa aldatzen:
45,2 = 45,20 = 45,200
Zenbaki hamartar zehatz bat -hau da, zifra hamartar kopuru mugatua duena- zatiki hamartar baten bidez adieraz daiteke beti:
2,25 = 225/100
Zenbakitzailea zenbaki hamartarrari koma kenduz eratu da. Izendatzailean, “1” zenbakia egongo da, eta atzean, zenbaki hamartarreko zifra hamartar kopurua adina zero.
Gogoratu:
1/10 = 1:10 = 0,1 (hamarren bat) | 4/10 = 4:10 = 0,4 (lau hamarren) |
1/100 = 1:100 = 0,01 (ehunen bat) | 4/100 = 4:100 = 0,04 (lau ehunen) |
1/1000 = 1:1000 = 0,001 (milaren bat) | 4/1000 = 4:1000 = 0,004 (lau milaren) |
JARDUERAK
Ebatzi jarduera hauek eta idatzi zuen erantzunak testu-artxibo batean:
| a) 4,05 | b) 4,5 | c) 5,4 | d) 6,102 | e) 25,19 | f) 23,168 |
- 27 unitate 2 ehunen.
- 7 unitate 6 hamarren 5 milaren.
- 12 unitate 10 milaren.
- 401 unitate 1 milaren.
- 8 ehuneko 1 hamarren 2 ehunen.
- 2 hamarren 3 milaren.
Egin klik irudian, kalkulagailua erabiltzeko.
Zalantzarik izanez gero, erabili eskuliburua.
Hamarrenen, ehunenen eta milarenen kontzeptuak indartzeko, orrialde honetara jo dezakezue: http://www.isftic.mepsyd.es/w3/recursos/ primaria/matematicas/decimales/menu.html
Laguntza
- Ezker menua (goitik beherako ordena): sekuentziaren orri nagusiaren ikurra (home), iturriaren tamainaren ikurra, inpresio ikurra, laguntzarako sarrera ikurra eta edukinaren aurkibidearen ikurra.
- Materialaren izena barra eta sekzio aktualaren izenburua.
- Nabigazio geziak (hurrengo edo aurreko orrialdea).
- Edukinarentzako hutsunea.
Autor:
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.
Copyright:
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipisicing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.
Zenbaki hamartarrak eguneroko bizitzan
Egin klik irudian, aurrera egiteko:
Aurkibidea
- Zenbaki hamartarrak
- Irakasleentzako gida
Kredituak
ZUZENDARITZA: Narcís Vives
KOLABORATZAILEAK:
- PRODUKZIO-ZUZENDARITZA: Antonio Cara
- EDUKI-ZUZENDARITZA: Mª Cristina Pérez eta Magdalena Garzón
- MATEMATIKA ARLOAREN KOORDINAZIOA: José Orenga
- ZUZENDARITZA TEKNIKOA: Maite Vílchez
- EGILEA: Josep Pons eta José Orenga
- GAZTELERAZKO BERTSIOAREN ESTILO-ZUZENKETA: Anna Betriu eta Joan Martín
- EUSKARARA ITZULPENA: Bakun itzulpen eta argitalpen zerbitzuak, s.l.
- MAKETAZIOA: Maite Vílchez eta Miquel Gordillo