1. jarduera
Zirkunferentzia eta zirkulua: aldeak eta erlazioa. Erradioa eta diametroa
Zirkunferentzia perfektuak marrazten ikasiko duzue.
Zirkunferentziaren ezaugarriak zein diren ikasiko duzu, zirkunferentziaren eta zirkuluaren artean zer erlazio dagoen,
eta irudi horien gainean zer elementu identifika ditzakegun.
|
Iturria: http://www.google.es/images |
Zirkunferentzia eta zirkulua: aldeak eta erlazioa
Zirkunferentzia eta zirkulua irudi biribilak dira, eta hitz egiten ari garenean, erraza da haiek nahastea.
Jarduera egiten hasteko, ideiak argituko ditugu, eta ikusiko dugu zirkunferentzia eta zirkulua zertan diren
desberdinak eta zertan diren berdinak.
Zirkunferentzia eta zirkulua bereizteko modurik onena haiek marraztea da. Eta marrazten ditugunean, haien
alderdi komunetan eta desberdintasunetan jarriko dugu arreta.
Marraztu ditzagun ordenagailuan. Horretarako, egin klik hemen.
Eskuz marrazteko, objektu biribilak eta lauak erabil ditzakezue.
Zirkunferentzia bat marrazteko, edozein txanpon erabil dezakezue. Nahikoa da paper baten gainean jartzea,
zirkunferentzia egin nahi duzuen lekuan. Ondoren, arkatz batez, txanponaren profilari jarraituko diozue. Lerroa ixten duzuenean,
zirkunferentzia perfektua izango duzue.
Behin aurreko argibideei jarraitu eta zirkunferentzia eginda, zirkulua egin dezakegu. Horretarako, zirkunferentziaren
barrualdea margotu beharko dugu uniformetasunez.
Geroago, zirkunferentzia perfektuak egiteko beste teknika batzuk proposatuko dizkizuegu.
LABURBILDUZ:
- Bi irudi horiek biribilak dira, eta plano baten gainean egin ditzakegu.
- Lerro kurbatua, itxia eta erregularra zirkunferentzia da.
- Lerro horrek osatutako zirkunferentziaren barrualdea uniformetasunez margotzen badugu, zirkulu bat lortuko dugu.
- Zirkunferentziak ez du azalerarik; lerro bat baino ez da. Zirkuluak, berriz, azalera du.
- Uztai bat marrazteko, zirkunferentzia bat egin behar duzue.
- Txanpon bat marrazteko, zirkulu bat egin behar duzue.
Zirkunferentziaren eta zirkuluaren elementuak
Hainbat elementu daude bi irudi geometriko horiekin loturik. Jarduera honetan, elementu horiek zein diren esan, eta haiek
definitzen eta kokatzen ikasiko dugu.
Zirkunferentziaren eta zirkuluaren elementuak. Egin klik hemen.
Erradioa eta diametroa
Ikusi ditugun elementuetatik, erradioa eta diametroa dira bereziki garrantzitsuak, zirkunferentziaren eta zirkuluaren tamainarekin
baitaude lotuta. Sekuentzia honetan aurrerago ikusiko dugunez, balio handiko kalkuluak egingo ditugu erradioari eta diametroari
esker.
Erradioa eta diametroa. Horretarako, egin klik hemen.
IDEIAK ARGI:
- Zirkunferentzia definitzeko, esan dezakegu zentro izeneko puntu batetik distantzia berberera dauden puntuen
multzoa dela; alegia, zentroarekiko puntu distantziakideen multzoa.
- Zirkulua zirkunferentziaren barruko aldea da.
- Erradioak edo diametroak irudi horien tamaina adierazten digute.
|
JARDUERAK
Definitu:
- Zirkunferentzia:
- Zirkulua:
Aukeratu bost objektu biribil (zenbait tamainatako txanponak, ur-botilen tapoiak…), eta erabili zirkunferentziak eta zirkuluak
egiteko (zirkunferentziak ezkerraldean, eta zirkuluak eskuinaldean).
Erregela batez, ireki konpasa 4 zentimetro. Orri batean, adierazi non egongo den egin behar duzuen zirkunferentziaren erdiko
puntua. Jarri konpasaren orratza puntu horretan eta biratu konpasa irudia osatu arte. Egiaztatu zer distantzia dagoen zirkunferentziaren
edozein punturen eta erdiko puntuaren artean.
Jarraitu jarduera honetako irudietan adierazitako argibideei eta egiaztatu lortutako puntua zirkunferentziaren zentroa dela.
Bete hutsuneak:
-
diametroa=8 cm; orduan, erradioa=4 cm
-
d = _________, orduan r = 9 cm
-
d = _________, orduan r = 3,2 cm
-
d = 7,8 cm, orduan r = _________